Kolostrum, memeli canlıların hamilelik sırasında ürettikleri ilk süt olup, bebeğin doğumdan sonraki ilk günlerinde ihtiyaç duyduğu tüm besinleri içerir.
Kolostrum, memeli canlıların hamilelik sırasında ürettikleri ilk süt olup, bebeğin doğumdan sonraki ilk günlerinde ihtiyaç duyduğu tüm besinleri içerir. İnsanlarda olduğu gibi tüm memelilerde doğumdan hemen sonra salgılanır. Rengi diğer sütlere göre daha sarı olduğu için “altın sıvı” olarak da bilinir. Günümüzde kolostrum içeriğine benzer takviye ürünler de bulunmaktadır.
Kolostrum, gebelik döneminde anne vücudu tarafından üretilmeye başlanan ve bebeğin bağışıklık sistemine büyük katkı sağlayan ilk süttür. Doğumdan hemen sonra gelen bu yoğun kıvamlı süt, yeni doğan bebeği hastalıklara karşı güçlü şekilde korur.
Kolostrum; yağ ve şeker açısından düşük, protein açısından ise oldukça zengin bir süttür. Az miktarda bile yoğun besin değeri taşıdığı için bebeğe büyük fayda sağlar.
Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemi henüz gelişmediği için enfeksiyonlara karşı daha açıktır. Kolostrum, içerdiği güçlü bileşenlerle bebeği korur ve destekler.
Kolostrumdaki başlıca besin ve maddeler:
İmmünoglobulin A (IgA – antikor)
Lökosit (beyaz kan hücresi)
Epidermal büyüme faktörü (EGF)
Laktoferrin (enfeksiyon önleyici protein)
A vitamini
Magnezyum
Bakır
Çinko
Karotenoidler (antioksidan)
Kolostrum, bebeğin doğum sonrası ilk günlerde ihtiyaç duyduğu tüm temel besinleri barındırır. Sağladığı başlıca faydalar şunlardır:
İçerdiği antikorlar sayesinde bebeği mikroplardan korur ve doğal bir antibiyotik görevi görür.
Bağırsak yüzeyini kaplayarak sağlıklı bağırsak florasının oluşmasına yardımcı olur.
Bebeğin ilk kakası olan mekonyumu atmasına yardımcı olur ve sarılık riskini azaltır.
Zamanında doğan bebeklerde kan şekeri düşme riskini azaltır.
İçerdiği büyüme faktörleri prematüre bebeklerin sağlıklı gelişimine katkı sağlar.
Bebeğin vücut ısısını, dolaşımını, metabolizmasını ve akciğer fonksiyonlarını destekleyerek dış dünyaya uyum sürecini kolaylaştırır.
Kolostrum üretimi hamileliğin 12–18. haftaları arasında başlar. Hamilelik hormonlarının etkisiyle göğüslerde kolostrum dolmaya başlar ve ikinci trimesterden itibaren ara ara sızıntılar olabilir.
Doğumla birlikte plasentanın ayrılması sonucu progesteron düşer ve göğüslere “süt üret” sinyali gider. Bu nedenle doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde emzirmeye başlanması önerilir.
Kolostrum;
Yoğun kıvamlıdır
Damla damla gelir, fakat bu miktar yenidoğan için yeterlidir
Eğer bebek emmekte zorlanıyorsa elle sağma yöntemiyle bebeğe destek olunabilir. Göğüs pompaları kolostrumun yoğunluğu nedeniyle her zaman etkili olmayabilir.
Doğumdan sonra birkaç gün boyunca gelen süte kolostrum, 4. gün ile 2. hafta arasındaki süte geçiş sütü, 2 haftadan sonraki süte ise olgun anne sütü adı verilir.
Kolostrum ile olgun anne sütü arasındaki temel farklar:
Kolostrumda iki kat daha fazla protein bulunur.
Kolostrumda dört kat daha fazla çinko vardır.
Kolostrum daha kalın kıvamlı ve sarı renktedir.
Sindirilmesi daha kolaydır.
Bağışıklığı kuvvetlendiren immünoglobulinler açısından çok zengindir.
Son yıllarda bağışıklık ve sağlık bilincinin artmasıyla kolostrum takviyeleri yaygınlaşmıştır. Bu takviyeler; laktoferrin, büyüme faktörleri, antikorlar ve çeşitli hormonları içeren, yetişkinlerin de kullanabildiği destek ürünleridir.
Laktoferrin, demir bağlama özelliği sayesinde bağışıklığı güçlendirir.
Büyüme faktörleri (IGF-1, IGF-2) kas ve kıkırdak onarımını destekler.
Sporcular tarafından yaralanma sonrası iyileşme sürecini hızlandırmak amacıyla tercih edilebilir.
Kolostrum takviyelerinin yetişkinlerde potansiyel faydaları üzerine çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Kesin sonuçlar olmamakla birlikte aşağıdaki alanlarda olumlu etkiler gözlenmiştir:
Gastrointestinal sistem hastalıklarının destekleyici tedavisi
Bazı ilaçların neden olduğu mide hasarlarının azaltılması
Helicobacter pylori ile ilişkili mide sorunları
Bulaşıcı ishal vakalarında iyileşmeye katkı
Bu etkilerin netleşmesi için daha kapsamlı bilimsel çalışmalara ihtiyaç vardır.
Yorum Yap