Yapay zekâ teknolojilerini kötüye kullanarak kamu kaynaklarını tüketen dolandırıcılar, devlet kurumlarına olan güveni sarsıyor. Ancak, yapay zekâ alanındaki büyük yatırımlar sayesinde kamu kurumları, bu tehdide karşı daha güçlü bir şekilde yanıt vermeye hazırlanıyor. Coleman Parkes ve SAS tarafından hazırlanan “Trust and Transparency: Combating Fraud to Maximize Public Program Efficiency” adlı yeni rapor, bu alandaki kritik bulguları gözler önüne seriyor.
SAS, gelişmiş analitik çözümleriyle kamu kurumlarının operasyonel verimliliğini artırırken, bütçe israfını azaltıyor ve toplumsal güvenin yeniden inşasına katkı sağlıyor. SAS Global Risk, Suistimal ve Uyum Çözümleri Direktörü Shaun Barry, ‘Yasal düzenlemelerden bağımsız hareket eden yapay zekâ kullanan suçluların avantajlı görünebileceğine işaret ediyor. Ancak araştırmalar, kritik bir dönüm noktasında olduğumuzu gösteriyor. Kamu kurumları, suistimal ve israfı engelleyerek kamu güvenini yeniden tesis edecek büyük yapay zekâ yatırımlarına hazırlanıyor.’ diye belirtiyor.
Neredeyse Her Kamu Kurumu Yapay Zeka Destekli Suistimal Saldırılarına Maruz Kalıyor
Küresel ölçekte kamu kurumları, artan dolandırıcılık, israf ve suistimal (FWA) kriziyle başa çıkmak zorunda kalıyor. Ankete katılan 1.100 kamu görevlisinin neredeyse tamamı, kurumlarının yapay zekâ destekli suistimal saldırılarının hedefi olduğunu belirtti ve %70’i son beş yılda bu tür saldırıların arttığını gözlemledi.
Dolandırıcılar, yapay zekâ destekli platformları kullanarak sahte kimlikler oluşturuyor, kişiselleştirilmiş oltalama (phishing) kampanyaları düzenliyor ve tespit edilmesi zor kötü amaçlı yazılımlar geliştiriyor. Bu araçlar, geniş veri setlerini analiz ederek insan davranışlarını taklit ediyor ve belge sahteciliği yapıyor. Anket katılımcıları, bu tür durumlarla etkili mücadele edilmesi hâlinde bütçelerinin yaklaşık %16’sı oranında tasarruf edebileceklerini öngörüyor.
Kamu kurumlarının karşılaştığı zorluklar arasında dolandırıcılık, israf ve suistimalin (FWA) vatandaşların güvenine olumsuz etkisi de yer alıyor. Katılımcıların %96’sı, bu olayların kurumlarına ve programlarına olan güveni zedelediğini belirtti. Özellikle kimlik hırsızlığı, vergi dolandırıcılığı ve sosyal yardım dolandırıcılığı gibi saldırılar yaygın olarak görülüyor.
Kamu Kurumları Suistimalle Mücadelede Pek Çok Engelle Karşılaşıyor
Katılımcıların %85’i dolandırıcılık, israf ve suistimallerle mücadeleyi ilk beş öncelikleri arasında sayarken, çoğu kurum bu mücadeleyi etkili şekilde yürütecek kaynaklardan yoksun. Sadece her 10 kurumdan 1’i gerekli tüm araçlara sahip olduğunu belirtirken, 3’te 1’i ciddi kaynak yetersizlikleriyle karşı karşıya. Analitik yetkinlik eksikliği (%48), teknoloji yetersizliği (%40) ve bütçe kısıtları (%24) bu kısıtların başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
Bu eksiklikler, kurumların dolandırıcılık, israf ve suistimalle mücadelede hataları en aza indirme, veri güvenliğini sağlama ve denetçi verimliliğini artırma çabalarını sekteye uğratıyor. Katılımcıların yarısından fazlası bu alanları öncelikli konular arasında görüyor.
Yapay Zeka ve Üretken Yapay Zekanın Benimsenmesi Mücadeleyi Güçlendiriyor
Yapay zekâ kullanımı şu an görece düşük seviyelerde; katılımcıların yaklaşık yarısı dolandırıcılık, israf ve suistimalle mücadelede yapay zekâ kullanırken, üretken yapay zekâ (GenAI) kullananların oranı 4’te 1’in biraz üzerinde. Ancak benimseme oranı hızla artıyor.
Araştırma, dolandırıcılığı tespit etmek için ağ analizinin kullanım oranının %32’den %87’ye çıkacağını öngörüyor. Katılımcıların %97’si önümüzdeki iki yıl içinde üretken yapay zekâyı kullanmayı planlıyor. Bu artış; sentetik veri, büyük dil modelleri ve dijital ikizler gibi alanlarda da önemli gelişmeleri beraberinde getirecek.
Bu gelişmeler, kamu kurumları için geniş kapsamlı ve olumlu sonuçlar doğurabilir. Yapay zekâyı FWA ile mücadelede kullanan kurumların %40’ı, uyarıları daha iyi önceliklendirme ve vakaları daha hızlı tespit etme gibi faydalar sağladıklarını belirtiyor. En büyük kazanım ise %57 oranla personel verimliliğinde artış olarak gösteriliyor.
Vatandaş güvenini yeniden inşa etmek sadece teknolojik gelişmelerle değil, aynı zamanda sorumlu yapay zekâ kullanımıyla mümkündür. Kurumlar, programların bütünlüğünü sağlamak ve vatandaşları istenmeyen zararlardan korumak için insan denetiminin vazgeçilmez olduğunu kabul ediyor. Katılımcıların en çok endişe duyduğu konular arasında veri gizliliği ve güvenliği (%48) ile yapay zekânın sorumlu kullanımının sağlanması (%43) yer alıyor.
Raporda, dolandırıcılık israf ve suistimalle mücadele yazılımlarında lider olarak gösterilen SAS, yapay zekâ destekli dolandırıcılık tespit ve inceleme çözümlerinden örnekler sunuyor. SAS Türkiye ve Orta Asya Genel Müdürü Rasim Eğri yaptığı açıklamada, “Dolandırıcılık, israf ve suistimal, kamu kurumlarının karşı karşıya kaldığı en büyük tehditlerden biri. Bu tehditler yalnızca kamu bütçelerini değil, vatandaşların kamu hizmetlerine olan güvenini de zedeliyor. Yapay zekâ ve ileri analitik teknolojiler, kamu kurumlarına daha hızlı karar alma, riskleri önceden görme ve kaynakları daha verimli kullanma imkânı sunuyor.”
Özellikle sağlık sektöründe devrim yaratan bu teknolojiler, her yıl milyarlarca dolarlık kayba neden olan hatalı ve sahte talepleri erken aşamada tespit edebiliyor. SAS’ın sunduğu sosyal ağ analizi, makine öğrenimi ve kurumsal veri yönetimi gibi teknolojiler, yalnızca dolandırıcılığı önlemekle kalmıyor, aynı zamanda kamu kurumlarının operasyonel verimliliğini artırarak maliyetleri düşürüyor ve vatandaşların ihtiyaç duyduğu sağlık hizmetlerine daha adil ve güvenilir erişim sağlıyor. Bu sayede hem devlet hem vatandaş için gerçek, ölçülebilir bir katma değer yaratıyoruz. SAS olarak bu başarıyı, sağlık ve kamu sektöründe onlarca ülkede yürüttüğümüz projelerden edindiğimiz küresel deneyimle destekliyoruz.”
News
