İlişkilerimizde sıklıkla ‘çok fedakârlık yapıyorum ama değer bulamıyorum’, ‘onu incitmek istemiyorum’, ‘hayır dersem beni terk eder’ ya da ‘bencil gibi görünmek istemem’ gibi düşüncelerle karşılaşırız. Bu tür ifadeler, farkında olmadan sınırlarımızın ihlal edildiğini veya hiç oluşturulmadığını gösterir.
Sınırların Tanımı ve İşlevi
Sınırlar, yakın olduğumuz insanlara rağmen kendi kimliğimizle başkaları arasındaki farkı koruyan çizgilerdir. Duvar değil, aksine bir kapıdır. Açıldığında ilişki gelişir, kapandığında kendilik korunur. Sağlıklı bir sınır, ‘ne kadar verebilirim?’ sorusundan ziyade ‘vererek kim oluyorum?’ sorusuna yanıt sunar.
Sınırların Çocukluk Kökleri
Çocukluk döneminde sınırlar, genellikle görülme ve kabul edilme ihtiyaçlarına göre şekillenir. Eğer bir çocuk ‘hayır’ dediğinde dışlanıyorsa, büyüdüğünde memnuniyet yaratmak adına ‘evet’ deme alışkanlığı geliştirir. Ailede duygusal sınırlar belirsizse, birey başkalarının yükleri altında ezilir. Yetişkinlikte bu, başkalarını ‘onarma’ ya da ‘onların hislerini taşımak zorunda olma’ gibi rollerle devam eder. Ancak sınır koymak, sadece birine mesafe koymak değil, kendimize olan yakınlığımızı anlamaktır.
İlişkilerde Sınırların Bütünlüğü Sağlamanın Zorlukları
- Fedakârlığın Aşırıya Kaçması: Kabul görmek uğruna kendinden taviz vermek.
- Kontrol Etme Eğilimi: Bilinmeyen korkularla başkalarının alanına müdahale etmek.
- Suçluluk Hissi: ‘Hayır’ demenin ardından suçluluk duyarak kendi değerlerinden ödün vermek.
- Sessizlik ve İçsel Çatışma: Kırılmamak adına sessiz kalma eğiliminde olup içten içe öfke biriktirme.
Bu faktörler, ilişkinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesini değil, ilişkide kalma mücadelesini destekler. Böylece ilişki, bağlılık yerine bağımlılığa dönüşebilir.
Sınırların Gücü: Sevginin Başlangıç Noktası
Birine sınır koyduğunuzda, aslında ‘neyin kabul edilebilir olduğunu’ öğretirsiniz. Sınır koymak, ilişkiyi bitirmek değil, daha sağlam temeller üzerinde devam etmesini sağlamaktır. Gerçek sevgi, birbirinin alanına saygı duyan bireyler arasında filizlenir. Sınırlar, sevgiyi zayıflatmak yerine, onu netleştirir ve daha güvenli hale getirir.
Kendine Sorularla Yol Göster
- ‘Hayır demekten korkup, beni sevmezler mi diye düşünüyorum?’
- ‘Başkalarını korurken kendimi feda mı ediyorum?’
- ‘İçime attığım kırgınlıklar beni içten içe yıpratıyor mu?’
- ‘İlişkilerimde sürekli vermek mi kimliğimin bir parçası, yoksa kim olduğumu bilerek mi veriyorum?’
Bu sorular, sınırın ne olduğuna dair farkındalık kazandırır.
Sonuç: Sınırların Şefkatli Koruyuculuğu
Sınır koymak ne duvar örmektir ne de uzaklaşmak. Bu, bireyin kendi öz benliğine duyduğu şefkat dolu sadakatin göstergesidir. İlişkilerde ‘ben’ ve ‘sen’ arasında bir fark yaratıldığında, ‘biz’ gerçekte var olabilir.
News
