Bebeklerin cildinde, doğumla birlikte ya da doğumu takip eden kısa süre içinde ortaya çıkan renk değişimleri doğum lekesi olarak adlandırılır. Çoğu zaman zararsız olan bu lekeler, çocuk sağlığı açısından bir tehlike oluşturmaz. Görünümlerine ve oluşum nedenlerine göre farklı türleri vardır ve genellikle damarsal ya da pigment kaynaklı olarak iki ana grupta incelenir.
Bu lekeler kimi zaman kendiliğinden kaybolurken, bazıları yaşam boyu kalıcı olabilir. Lekenin rengi, yeri ve büyüklüğü kişiye özgüdür; dolayısıyla her doğum lekesinin seyri farklıdır. Bununla birlikte, lekenin özelliklerini bilmek hem ebeveynler hem de hekimler için önemlidir.
Damarsal (Vasküler) Doğum Lekeleri
Cilt yüzeyinin altındaki kan damarlarının olağandışı gelişmesi veya genişlemesi sonucu ortaya çıkar. Genellikle kırmızı, pembe ya da mor tonlardadır.
Somon Lekesi (Leylek Isırığı / Melek Öpücüğü): En sık karşılaşılan doğum lekesidir. Çoğunlukla alın, göz kapakları, burun, dudak üstü ya da ense bölgesinde pembe-kırmızı görünümdedir. Kılcal damar genişlemeleri nedeniyle oluşur, bebek ağladığında veya vücut ısısı arttığında belirginleşir. Çoğu zaman ilk birkaç yıl içinde kaybolur.
Çilek Hemanjiomu: Parlak kırmızı renkte, kabarık ve çileğe benzeyen bu lezyonlar doğumda küçük bir kırmızı nokta olarak başlayabilir. İlk aylarda büyüyebilse de genellikle 5-10 yaşına dek küçülüp solar. Nadir de olsa büyüklük veya konum nedeniyle tedavi gerekebilir.
Şarap Lekesi: Koyu pembe, kırmızı ya da mor renkte, düz yüzeyli lekelerdir. Yüz, boyun veya kollarda sık görülür. Somon lekelerinden farklı olarak kalıcıdır. Kozmetik amaçla lazer gibi yöntemlerle tedavi edilebilir.
Pigment Kaynaklı Doğum Lekeleri
Ciltte renk veren melanin pigmentini üreten hücrelerin yoğunlaşması ya da aşırı üretimi sonucunda meydana gelir. Daha çok kahverengi, gri veya mavi tonlardadır.
Kahve Sütü Lekesi: Açık kahverengiden ten renginden biraz koyu tonlara kadar değişen, düz ve oval şekilli oluşumlardır. Tek başına çoğunlukla zararsızdır; ancak vücutta altıdan fazla ve belirli büyüklükte görülmesi genetik bir duruma işaret edebilir.
Moğol Lekesi: Özellikle Asya, Latin veya Afrika kökenli bebeklerde rastlanır. Mavi-gri veya yeşilimsi-siyah renkte, geniş ve düz lekelerdir. Genellikle kalça ve bel bölgesinde bulunur. Çoğunlukla okul çağında kendiliğinden kaybolur.
Konjenital Melanositik Nevüs: Doğumda mevcut olan ya da kısa süre içinde çıkan, kahverengi veya siyah renkte olabilen benlerdir. Büyük boyutlu olanlarda düşük de olsa kanserleşme riski bulunduğundan düzenli takip önemlidir.
Bilmeniz Gerekenler
Çoğu doğum lekesi zararsızdır ve tedaviye gerek kalmadan kaybolabilir. Sebepleri tam olarak bilinmese de genetik unsurlar ya da hamilelik sırasında gelişen rastlantısal durumlar etkili olabilir.
Tedavi ihtiyacı; lekenin türü, boyutu, konumu ve sağlık riskine göre değerlendirilir. Örneğin, görmeyi veya işitmeyi etkileyebilecek bir bölgede yer alan lekelere müdahale edilebilir. Yeni lekeler fark ettiğinizde ya da mevcut lekelerde değişim gözlemlediğinizde mutlaka bir hekime başvurun.
Unutmayın, her bebek kendi içinde benzersizdir ve doğum lekeleri de bu eşsizliğin bir parçasıdır.
News
