ROM Bellek Nedir ve Ne İşe Yarar?

Sigorta Haber 05 Nisan 2025

0 Yorum Yapıldı

Bağlantı kopyalandı!

ROM Nedir, Ne İşe Yarar?

Bilgisayar dünyasında çokça duyduğumuz RAM ve ROM terimleri, aslında birbirinden oldukça farklı işlevlere sahiptir. Bu iki bellek türü bilgisayarların vazgeçilmez parçalarıdır. ROM, yani Read Only Memory, Türkçede Salt Okunur Bellek olarak adlandırılır.

ROM, verileri kalıcı olarak saklar ve bu verilere sadece okunabilir şekilde erişim sağlanır. Bu bellek türü, bilgisayarın donanım bileşenlerini başlatma ve işletim sistemini yükleme gibi temel görevleri yerine getirmesi için gerekli talimatları içerir. ROM’da depolanan bu talimatlara firmware denir ve kullanıcı tarafından değiştirilemez, bu nedenle adı ‘salt okunur bellek’tir.

ROM’un Özellikleri

ROM’un en belirgin özellikleri şunlardır:

Kalıcı Depolama: Veriler güç kesildiğinde bile saklanır.
Düşük Maliyet: Depolama maliyeti RAM’e göre daha düşüktür.
Salt Okunur: Verilere sadece okuma işlemi uygulanabilir.
Güvenlik: Veriler kolayca değiştirilemediği için daha güvenlidir.
Yenileme Gerektirmez: Bilgiler sabit olarak depolandığı için yenileme ihtiyacı duyulmaz.

ROM’un kalıcı yapısı sayesinde, güç kaynağı kapalı olsa dahi veriler korunur. Bu özellik, ROM’u aygıt yazılımı ve diğer kalıcı verileri depolamak için ideal kılar.

RAM ve ROM Arasındaki Farklar

RAM	ROM
Depolama geçicidir.	Depolama kalıcıdır.
Okunabilir ve yazılabilir.	Salt okunur.
Daha hızlıdır.	RAM’den daha yavaş fakat sabit disklerden hızlıdır.
Kapasitesi büyüktür (GB olarak ölçülür).	Kapasitesi küçüktür (MB olarak ölçülür).
Aktif işlemler için geçici veri depolama sağlar.	Temel talimatlar için kalıcı veri depolama sağlar.
Daha maliyetlidir.	Daha ucuzdur.
CPU tarafından doğrudan erişilebilir.	CPU tarafından doğrudan erişilemez.
Kısa süreli veri saklama sağlar.	Uzun süreli veri saklama sağlar.

ROM Türleri

Günümüzde bilgisayarlarda kullanılan birkaç farklı ROM türü vardır:

Salt Okunur Bellek (ROM): Standart ROM, kalıcı verileri saklar ve yeniden yazılamaz.
Programlanabilir ROM (PROM): Kullanıcılar özel donanım kullanarak veriyi yazabilir, ancak programlandıktan sonra veriler değiştirilemez.
Silinebilir Programlanabilir ROM (EPROM): Yüksek voltaj veya UV ışığı ile silinebilir ve yeniden programlanabilir.
Elektriksel Olarak Silinebilir ROM (EEPROM): Elektriksel olarak yeniden yazılabilir, UV ışığına ihtiyaç duymaz.
Flash ROM: İçerikleri birden fazla kez yazılabilir ve silinebilir; USB belleklerde yaygın olarak kullanılır.
Mask ROM: Üretim sırasında programlanır ve sonrasında değiştirilemez.

ROM Belleğin Bulunduğu Yerler

ROM, çeşitli donanım bileşenlerinde bulunur:

İşletim Sistemleri: İşletim sisteminin temel bileşenlerini saklar.
Ürün Yazılımı: BIOS gibi aygıtlar için başlatma talimatlarını saklar.
Sistem Ayarları: Kritik sistem ayarları ve yapılandırmaları içerir.
Oyun Konsolları: Oyun kartuşları, oyun verilerini saklamak için ROM kullanır.